Cadeaus geven op het werk is leuk, maar wist je dat de meeste eindejaarsflessen ongeopend in de kast belanden? Zonde. Een goed gekozen attentie maakt wél impact. Een kleine verrassing op het juiste moment voelt niet als een verplichting, maar als een oprechte blijk van waardering en daar kan zelfs een exclusieve Château Pétrus niet tegenop.
In deze blog ontdek je hoe je overstapt van een klassieke cadeaucultuur naar een attentiecultuur die medewerkers écht raakt. We leggen uit waarom attenties krachtiger zijn dan cadeaus uit gewoonte, hoe je met timing en personalisatie het verschil maakt én geven tips voor een sterk attentiebeleid.
Attenties vs. cadeaus: een wereld van verschil.
Een cadeau is leuk, maar een attentie raakt. Het verschil? Cadeaus worden vaak verwacht op vaste momenten. Attenties verrassen, ontroeren en maken indruk. En precies daar zit de kracht van een goed attentiebeleid.
Begrijp ons niet verkeerd: cadeaus blijven belangrijk. Ze horen bij tradities zoals de feestdagen, geboortes of pensioenen en geven medewerkers houvast. Maar hoe goed bedoeld ook, niet elk geschenk zorgt voor een warm gevoel. Een doos pralines op automatische piloot voelt al snel als een verplichting in plaats van een oprechte blijk van waardering.
Attenties doen het anders. Ze zijn persoonlijker, kleiner van formaat, maar groter in impact. Denk aan een oppepper na een intens project, een kaartje na een moeilijke periode of een “goed bezig!” op een gewone dinsdag. Geen vast moment, wél echte emotionele meerwaarde. Dat maakt attenties zo waardevol voor je employee experience én employer branding.
Bij Kadonation delen we deze impactmomenten op in drie types:
1. Classics = de vaste waarden
Denk aan onboarding, pensioen, eindejaar, geboorte of huwelijk. Het zijn de momenten die we “altijd al deden”. Logisch, ze bieden houvast en maken deel uit van de bedrijfstraditie. Maar wie alleen inzet op deze klassiekers, laat onbedoeld veel collega’s links liggen. Niet iedereen gaat op pensioen, stapt in het huwelijksbootje of krijgt een kindje. Zorg dus voor een attentiebeleid dat inclusief is, niet alleen qua geschenk, maar ook qua moment.
2. Essentials = de onderschatte must-haves
Dit zijn momenten die vaak over het hoofd worden gezien, maar onmisbaar zijn voor duurzame betrokkenheid. Denk aan verjaardagen, spot awards, een zieke collega een hart onder de riem steken of uitzonderlijke prestaties die vaak geen officiële erkenning krijgen.
3. Delights = de verrassingsfactor
Hier zit de échte magie van je attentiecultuur. Delights zijn kleine, onverwachte attenties die je employer brand doen schitteren. Denk aan een kaartje met een persoonlijk ‘dankjewel’ voor kandidaten die nét niet geselecteerd zijn, een hartvormige taart om te delen onder de collega’s op Valentijn, of een gezellig teamontbijt om een vertrekkende medewerker in de bloemetjes te zetten. Creatief, laagdrempelig en toch onvergetelijk.
De magie van timing, personalisatie en boodschap.
Impactvolle waardering op het werk voldoet aan drie gouden regels:
1. Het juiste moment:
Timing is alles. Je waardering pas tonen bij de jaarlijkse performance review of tegen het einde van het jaar? Dat is alsof je iemand drie maanden te laat een “gelukkige verjaardag” wenst. De échte magie zit in het onverwachte: een schouderklop na een knap staaltje teamwork, steun na een moeilijke periode of gewoon een attentie om te zeggen: “Ik zie je.“
2. Het juiste geschenk:
Eén maat past niet iedereen. Wat voor de ene een schot in de roos is, voelt voor de ander als een gemiste kans. Een biermand voor een wijnliefhebber? Mwah. De sleutel tot relevantie is kennen en erkennen. Weet wat je medewerkers écht blij maakt en hou rekening met hun voorkeuren, gewoontes of achtergrond. Alleen zo voelt een attentie oprecht en persoonlijk aan.
3. De persoonlijke boodschap:
Het geschenk is slechts de drager van de échte kern: de boodschap. Een generiek cadeau kan leuk zijn, maar een smoothie voor een collega die net terug is uit ouderschapsverlof? Dat is een klein gebaar dat alles zegt: “We zijn blij dat je terug bent, en we zijn er voor je in deze nieuwe levensfase.” En dat is waar het écht om draait.
Intrinsieke motivatie? Geef medewerkers wat ze écht nodig hebben.
Cadeaus kunnen tijdelijk motiveren. Maar wie inzet op duurzame betrokkenheid, moet verder kijken dan materiële waardering. Daar komt de Zelfdeterminatietheorie in beeld, een wetenschappelijk onderbouwde kijk op wat mensen écht drijft.
Deze theorie, ontwikkeld door Deci en Ryan en verder uitgewerkt door Prof. Vansteenkiste, stelt dat mensen intrinsiek gemotiveerd zijn en optimaal functioneren wanneer aan drie psychologische basisbehoeften wordt voldaan:
1. Autonomie:
De behoefte om zelf keuzes te maken, controle te ervaren en niet alles voorgeschoteld te krijgen. Medewerkers willen het gevoel hebben dat ze hun werk kunnen invullen op een manier die bij hen past.
2. Competentie:
De behoefte om ergens goed in te zijn, succes te ervaren en te groeien. Mensen willen trots kunnen zijn op hun prestaties en het gevoel hebben dat hun bijdrage telt.
3. Verbondenheid:
De behoefte aan warme relaties, waardering en het gevoel erbij te horen. Een positieve werksfeer, erkenning van collega’s en steun van leidinggevenden zijn hierin cruciaal.
Wanneer organisaties deze drie behoeften actief ondersteunen, stijgt niet alleen de motivatie, maar ook het welzijn, de retentie en de veerkracht van medewerkers. En dat is precies waar een attentiebeleid het verschil maakt.
Jouw gids voor een impactvol attentiebeleid.
10 tips om van waardering een gewoonte te maken.
Wil je als organisatie écht impact maken? Zet dan de stap van een klassieke cadeaucultuur naar een attentiecultuur die raakt. Geef niet om te geven, maar om te verbinden.
Hier zijn 10 concrete tips om die omschakeling vlot en doeltreffend te maken:
1. Denk na over betekenisvolle momenten: Kijk verder dan de klassiekers en vier niet alleen de ‘verworven rechten’ zoals een huwelijk of eindejaar, maar ook onverwachte momenten: een moeilijke periode, een topresultaat of gewoon een welgemeend “dankjewel”.
2. Personaliseer je attenties: Een handgeschreven kaartje, een attentie in je huisstijl of een verzameling online kudo’s van het hele team? Dat maakt het verschil. In onze blog ontdek hoe je het snel en schaalbaar aanpakt.
3. Kies op maat van de ontvanger: Een generiek cadeau is leuk, maar iets dat aansluit bij iemands persoonlijkheid of keuzevrijheid biedt? Dat is onvergetelijk.
4. Geef ook zonder aanleiding: Soms is een spontaan “goed bezig!” meer waard dan een grote eindejaarsbonus. De combinatie van beide? Goud. 😉
5. Stimuleer peer-to-peer waardering: Maak waardering deel van je bedrijfscultuur, niet enkel van HR. Laat collega’s elkaar verrassen met kleine attenties of oprechte complimenten.
6. Betrek leidinggevenden actief: Waardering weegt zwaarder als ze komt van een directe leidinggevende. Eén persoonlijk “goed gedaan” van je baas doet meer dan 100 automatische bedankmails.
7. Denk verder dan fysieke cadeaus: Een extra verlofdag, een shout-out in het teamoverleg of een lunch met collega’s, … Soms zit impact in iets totaal anders dan een geschenkdoos.
8. Laat medewerkers zelf kiezen: Keuzevrijheid versterkt het gevoel van autonomie. Met een cadeaubon of flexibel keuzeconcept laat je medewerkers zelf bepalen wat hen blij maakt.
9. Zorg voor balans tussen groot en klein: Grote attenties op klassieke momenten geven structuur en impact. Kleine, frequente attenties zorgen voor continuïteit en verrassing. Samen vormen ze de basis van een sterk en duurzaam attentiebeleid.
10. Maak van waardering een kernwaarde: Waardering mag geen losse actie zijn, maar een integraal onderdeel van je cultuur. Verweef het in je processen, rituelen en leiderschap.
Tijd voor waardering die werkt.
Mathilde Van Vaerenbergh
Read more by Mathilde Van VaerenberghGerelateerde artikelen.
Analyse: in financieel uitdagende tijden wint waardering aan kracht
Het geheim van wederkerigheid.
